Kite Bird Information In Marathi नमस्कार मित्रांनो विकीमित्र या वेबसाईट वर तुमचे स्वागत आहेत, आज आपण इथे घार या पक्षाची संपूर्ण माहिती जाणून घेणार आहोत. घार हा पक्षी कसा दिसतो आणि काय खातो इत्यादी माहिती इथे जाणून घेणार आहोत.
घार पक्षाची संपूर्ण माहिती Kite Bird Information In Marathi
या पक्षाला मराठीमध्ये घर पक्षी असे म्हणतात. घार हा पक्षी ऑक्सिपिट्रीडी कुळातील आहे. व ह्या पक्षाच्या 22जातो आहेत.घार हा एक शिकारी पक्षी आहे व ह्याचे डोळे देखील खूप तीक्ष्ण असतात त्यामुळे दूरवरून देखील हे पक्षी आपला शिकार अगदी सहजपणे ओळखू शकतात.
घार हा पक्षी जास्तीत जास्त भारत,म्यानमार,बांगलादेश,नेपाल,श्रीलंका,आणि पाकिस्तान ह्या देशांमध्ये मोठ्या प्रमाणात आढळतो.नर आणि मादी जे दिसायला जास्त वेगळे नसतात मात्र मादी नरापेक्षा वजनाने आणि आकाराने मोठी असते.
घार पक्षाचे वर्णन –
घार या पक्षाचा रंग तपकिरी किंवा काळा असतो.या पक्षाचे पाय आखूड असतात,चोच देखील लहान आणि अकडिसारखी असते,पंख लांब असतात आणि नख्या धारदार असतात व ह्या पक्षची शेपूट दोन भागांमध्ये विभागलेली असते.
घारची वैशिष्ट्ये
सर्व शिकारी पक्ष्यांप्रमाणे घार तीक्ष्ण वक्र चोच आणि तीक्ष्ण ताल असतात. काही प्रजाती त्यांच्या टोकदार पंख, शेपटी किंवा दोन्ही द्वारे ओळखल्या जातात. या पक्ष्यांच्या सर्वात लहान प्रजाती अंदाजे आठ इंच लांब आहेत, तर सर्वात मोठ्या प्रजाती दोन फूट लांब आहेत.
त्यांचे स्वरूप देखील भिन्न असते, काही पक्ष्यांची रंगछटा एकसारखी असते आणि इतरांना बँडिंग किंवा इतर वैशिष्ट्यांसह चिवट पिसारा असतो. पांढरा, मलई, राखाडी, काळा, तपकिरी, टॅन आणि तांबूस-तपकिरी हे काही भिन्न रंग आहेत.
घारचा प्रकार
काळा घार :
मिल्वस मायग्रेन्स हे काळ्या घारचे वैज्ञानिक नाव आहे. मिल्वस मायग्रेन हे कीटकांच्या Accipitridae कुटुंबातील आहेत. एक मध्यम आकाराचा शिकारी पक्षी, काळा घार हा काळा घार आहे. तो आपला बहुतेक वेळ आकाशात सरकण्यात आणि तरंगण्यात घालवतो. मी नेहमी मृत प्राण्यांच्या शोधात असतो.
भारतीय काळा घार हा वक्र पंख आणि शेपटी असलेला एक लहान पक्षी आहे ज्यामुळे तो सहज लक्षात येतो. त्याची सध्याची लोकसंख्या 4 दशलक्ष असल्याचे मानले जाते. काळा घार आशिया आणि ऑस्ट्रेलियामध्ये जवळपास सर्वत्र आढळतो. काही प्रजाती तापमान बदलांच्या प्रतिसादात स्थलांतर करतात. काळ्या घारच्या काही प्रजाती संपूर्ण युरोपमध्ये आढळतात, परंतु त्यांची संख्या तुलनेने लहान आहे.
काळ्या घारची वैशिष्ट्ये
काळ्या घारने माणसांच्या बरोबरीने राहण्याची सवय लावलेली दिसते. या लहान राप्टरने भारतीय शहरांमधील जीवनाशी जुळवून घेतले आहे, तर मानवी क्रियाकलापांमुळे इतर पक्षी नामशेष होत आहेत. हे या वस्तुस्थितीमुळे आहे की काळा घार शहरी भागात टिकून राहण्यात यशस्वी झाला आहे आणि धूर आणि आग यांच्याकडे आकर्षित झाला आहे.
श्रीमंत मानवी लोकसंख्येच्या सान्निध्यात राहण्यासही ते अनुकूल झाले आहे; त्याचे मूळ जेवण हे मानवाने फेकलेल्या प्राण्यांचे मांस आहे; हे जवळजवळ प्रत्येक भारतीय महानगराच्या आकाशातून उडताना पाहिले जाऊ शकते; आणि ते मानवाकडून वारंवार खाल्ले जाते.
ज्या ठिकाणी मानवी वापरासाठी प्राणी मारले जातात त्या ठिकाणी प्राण्यांचे कळप वारंवार आढळतात. मानवाच्या जवळ असल्यामुळे, काळा घार शिकारीवर अवलंबून न राहता मृत प्राण्यांचे मांस खाण्यासाठी विकसित झाला आहे.
काळ्या घारचा आहार
काळ्या घारचे पंजे लांब आणि मजबूत असतात, ज्यामुळे ते शिकार करू शकतात आणि शिकार करू शकतात. याला अत्यंत तीक्ष्ण डोळे देखील आहेत, ज्यामुळे ते मोठ्या उंचीवरूनही लहान प्राणी पाहू शकतात. प्राण्यांचे मांस, लहान मासे, लहान पक्षी, वटवाघुळ आणि इतर लहान प्राणी हे काळ्या घारच्या अन्नाचे मुख्य स्त्रोत आहेत.
भारतीय घारचा प्रजनन काळ जानेवारी ते फेब्रुवारी पर्यंत असतो. पावसाळ्यापूर्वी नव्याने उबवलेली पिल्ले उडू लागतात. हा घार झाडाच्या वरच्या फांद्यांमध्ये घरटे बांधतो. आपल्या मुलांचे संगोपन करण्यासाठी नर आणि मादी दोघेही एकत्र काम करतात. कोणत्याही वेळी, काळा घार दोन ते तीन अंडी घालतो. ही अंडी उबायला 30 ते 40 दिवस लागतात आणि पिल्ले उबल्यानंतर दोन महिने घरट्यात राहतात.
ब्राह्मणी घार:
ब्राह्मणी घारचे वैज्ञानिक नाव “हॅलेस्टर इंडस” आहे, तथापि ते खेमकरी किंवा क्षेमकरी म्हणूनही ओळखले जाते. हा मुख्यतः भारतीय पक्षी आहे, परंतु तो थायलंड, मलेशिया आणि चीन तसेच ऑस्ट्रेलियामध्ये देखील आढळू शकतो.
या भागात राहतात ते जहाजाच्या मास्टवर बसलेले दिसतात आणि बंदरांच्या आसपास मोठ्या संख्येने आढळतात. पोट भरण्यासाठी आजूबाजूला उडत बेडूक आणि टोळ पकडतानाही दिसतात.
हे शिकारी पक्ष्यांच्या “एक्सपियाट्राइड” कुटुंबाशी संबंधित आहे, ज्यामध्ये हॉक्स, गिधाडे आणि हॅरियर्सचा समावेश आहे आणि त्याला लाल-बॅक्ड सी घार म्हणून देखील ओळखले जाते. प्रौढ पक्ष्यांना लालसर तपकिरी पंख आणि पांढरे डोके आणि छाती असते, ज्यामुळे ते इतर शिकारी पक्ष्यांपेक्षा सहज ओळखता येतात.
ब्राह्मणी घारचे वर्णन :
श्रीलंका, भारत, पाकिस्तान, बांगलादेश आणि आग्नेय आशियामध्ये हे सामान्य आहे. हे न्यू साउथ वेल्स आणि ऑस्ट्रेलियाच्या दक्षिणेकडील राज्यांमध्ये देखील आढळते. पावसाच्या प्रतिसादात ते स्थलांतर करतात. ते बहुतेक सखल प्रदेशात आढळतात, जरी ते हिमालयात 5000 फुटांपर्यंत देखील आढळतात.
वर्तन आणि पुनरुत्पादन
दक्षिण आशियातील प्रजनन हंगाम एप्रिल ते डिसेंबरपर्यंत चालतो. हे दक्षिण आणि पूर्व ऑस्ट्रेलियामध्ये ऑगस्ट ते ऑक्टोबर आणि उत्तर आणि पश्चिम मध्ये एप्रिल ते जून पर्यंत आढळते. जिवंत राहण्याचा आनंद मिळतो. ती एका वेळी फक्त दोन ते तीन अंडी घालते.
दोन्ही पालक तरुणांचे पालनपोषण आणि घरटे बांधण्याची जबाबदारी घेतात. हे प्रामुख्याने एक प्रेत आहे जे मृत खेकडे आणि मासे, विशेषत: दलदल आणि तलावांमध्ये संदर्भित करते, परंतु ते कधीकधी वटवाघुळ आणि ससे यांसारख्या जिवंत शिकारींना सूचित करते.
जकार्ताचे अधिकृत जंबो जेट ब्राह्मणी घार आहे, सामान्यतः इंडोनेशियामध्ये एलोग बोंडल म्हणून ओळखले जाते. हे भारतातील विष्णूच्या पवित्र पक्ष्याचे समकालीन प्रतिनिधी मानले जाते. घार या पक्ष्याचे नाव मलेशियाच्या लँगकावी बेटावरून ठेवण्यात आले आहे.
शिट्ट्या मारणारा घार :
व्हिस्लिंग काईट हे नाव हवेत असताना शहराच्या मोठ्या रडण्यावरून पडले आहे. त्याची लांबी 20-24 इंच आहे. ही एक उग्र प्रजाती आहे जी घरटे बांधत असताना देखील त्रास देते.
निवासस्थान
व्हिस्लिंग घार ही खुल्या किंवा हलक्या वातावरणातील एक प्रजाती असली, तरी ती सहसा समुद्रसपाटीपासून 14 मीटर उंचीवर पाण्याजवळ आढळते. जरी संपूर्ण प्रजाती स्थिर असली तरी काही ऑस्ट्रेलियन पक्षी प्रवासी असतात.
कोरड्या हंगामात, उत्तर ऑस्ट्रेलियाच्या किनारपट्टीवर समुद्रपर्यटन करण्यासाठी ओळखले जाते, तर काही दक्षिण ऑस्ट्रेलियन पक्षी शरद ऋतूतील दक्षिणेकडे स्थलांतर करतात.
वागणूक
व्हिस्लिंग काईट सहसा एकटा किंवा जोड्यांमध्ये आढळतो, परंतु तो अधूनमधून मोठ्या गटांमध्ये एकत्र येतो, विशेषत: आहाराच्या हालचाली दरम्यान, भाजलेल्या ठिकाणांभोवती आणि मुबलक अन्न स्रोतांजवळ.
अन्न:
लहान सस्तन प्राणी, पक्षी, मासे, कॅरियन कीटक, वटवाघुळ आणि इतर लहान सस्तन प्राणी, पक्षी आणि मासे हे व्हिसलिंग काईटच्या आवडत्या खाद्यपदार्थांपैकी एक आहेत. हिवाळ्यात जेव्हा ते प्रचंड कृमी खातात तेव्हा ते मुख्यतः ऑस्ट्रेलियातील जिवंत शिकार खातात.
बहुतेक अन्न जमिनीतून किंवा पाण्याच्या पृष्ठभागावरून मिळते. जेव्हा अन्नाची कमतरता असते तेव्हा ते जवळजवळ पूर्णपणे वाहकांवर अवलंबून असतात.
प्रजनन:
शीळ घालणारा घार झाडाच्या वरच्या फांद्यांमध्ये घरटे बांधतो. वर्षानुवर्षे तो त्याच घरट्यात परततो. मादी सरासरी दोन ते तीन निळी-पांढरी अंडी घालतात. घरटे सोडल्यानंतर साधारण 4 आठवडे ते पूर्णपणे त्यांच्या पालकांवर अवलंबून असतात. ऑस्ट्रेलियातील पक्षी सामान्यत: दक्षिणेला जून ते ऑक्टोबर आणि उत्तरेला फेब्रुवारी आणि मे दरम्यान प्रजनन करतात, तरीही ते कधीही पाऊस पडल्यानंतर घरटे बनवू शकतात.
घारबद्दल आकर्षक तथ्ये
हा पक्षी विविध प्रजातींमध्ये आढळतो, प्रत्येकाचे गुण आणि वर्तन अद्वितीय आहे. काही सर्वात असामान्य प्रजाती खाली हायलाइट केल्या आहेत!
गोगलगाय घार – पक्ष्यांची ही प्रजाती फ्लोरिडाच्या काही भागांमध्ये तसेच मध्य आणि दक्षिण अमेरिकेत आढळू शकते. या पक्ष्याचे विचित्र नाव त्यांच्या आवडत्या जेवणावरून आले आहे, त्यांच्या गती किंवा दिसण्यावरून नाही! सफरचंद गोगलगाय त्यांच्या अन्नाचा मोठा भाग बनवतात.
निगल-शेपटी घार – ही प्रजाती पंखांवर सहजपणे ओळखली जाऊ शकते. हे या वस्तुस्थितीमुळे आहे की, गिळण्याच्या शेपटीप्रमाणे, त्यांची शेपटी दोन प्रकारे काटे असतात. त्यांचे शरीर आणि खालचे पंख पांढरे आहेत, परंतु त्यांच्या पंखांचे टोक आणि शेपटी काळ्या आहेत, शेपटीत एक प्रमुख आणि नाट्यमय काटा आहे.
चौकोनी शेपूट असलेल्या घारला काटेरी शेपूट असते, तर गिळलेल्या शेपटी घारला सरळ शेपूट असते. त्याला एक मोठी शेपटी असते जी शेवटी चौरस असते. ही प्रजाती ऑस्ट्रेलियामध्ये आढळते आणि विविध वातावरणात शिकार करते.
व्हाईट-कॉलर घार ही एक उत्कृष्ट प्रजाती आहे कारण ती अत्यंत दुर्मिळ आहे. ते ब्राझीलच्या किनाऱ्यापासून थोड्या थुंकीच्या जमिनीवर राहतात. संशोधकांच्या म्हणण्यानुसार, यापैकी हजाराहून कमी पक्षी जंगलात सोडले जातात. या क्षणी त्यांचा मुख्य धोका म्हणजे निवासस्थान नष्ट होणे, आणि त्यांना IUCN द्वारे धोकादायक म्हणून वर्गीकृत केले आहे.
