मंडळी आजच्या काळात पॅन कार्ड खूप महत्त्वाचं झालं आहे. बँकेत खाते उघडायचं असेल, आयकर विवरण भरायचं असेल, किंवा इतर सरकारी कामं करायची असतील, तर पॅन कार्ड लागतेच. आता हे कार्ड डिजिटल स्वरूपातही मिळू शकतं. यालाच ई-पॅन कार्ड म्हणतात. हे मिळवणं सोपं आहे आणि खूप वेळ वाचतो.
ई-पॅन कार्ड म्हणजे पारंपरिक पॅन कार्डाचं डिजिटल रूप. हे PDF फाईल स्वरूपात असतं आणि त्यामध्ये QR कोड व डिजिटल स्वाक्षरी असते. त्यामुळे ते सुरक्षित असतं आणि सहज ओळख पडताळता येतं. हे कार्ड मोबाइल, संगणक किंवा टॅबलेटमध्ये साठवून ठेवता येतं आणि कधीही डाउनलोड करता येतं.
ई-पॅन कार्ड मोफत मिळतं आणि त्यासाठी कुठेही जायची गरज नाही. घरबसल्या, काही मिनिटांत हे कार्ड मिळवता येतं. याचा उपयोग कुठेही, कधीही करता येतो.
ई-पॅन मिळवण्यासाठी काही अटी आहेत. अर्ज करणारा व्यक्ती भारतीय नागरिक असावा. त्याच्याकडे आधार कार्ड असणं आवश्यक आहे, आणि आधार कार्डशी लिंक असलेला मोबाईल नंबर देखील हवा. हा ई-पॅन फक्त वैयक्तिक व्यक्तींसाठी असतो. कंपन्या किंवा संस्थांसाठी उपलब्ध नाही.
ई-पॅन कार्ड मिळवण्यासाठी तुम्ही आयकर विभागाच्या अधिकृत वेबसाइटवर जावं लागतं. ‘Instant e-PAN’ या विभागात जाऊन ‘Get New e-PAN’ या पर्यायावर क्लिक करायचं. त्यानंतर आधार क्रमांक टाकावा लागतो. आधारशी जोडलेल्या मोबाईल नंबरवर एक OTP येईल, तो टाकून पडताळणी पूर्ण करायची.
ईमेल आयडी द्यावा लागतो आणि हवे असल्यास स्वाक्षरीचा स्कॅन अपलोड करायचा. सर्व तपशील बघून Submit केल्यावर अर्ज पूर्ण होतो. त्यानंतर तुम्हाला १५ अंकी पावती क्रमांक मिळतो. ई-पॅन तयार झाल्यावर ईमेलवर कळवण्यात येतं आणि तुम्ही ते डाउनलोड करू शकता.
ई-पॅन डाउनलोड करण्यासाठीही तीच वेबसाइट वापरता येते. Check Status/Download PAN या पर्यायावर क्लिक करून आधार क्रमांक आणि OTP वापरून डाउनलोड करता येतं. ही PDF फाईल पासवर्डने सुरक्षित असते. पासवर्ड म्हणजे तुमची जन्मतारीख (DDMMYYYY फॉरमॅटमध्ये). जर तुम्ही NSDL किंवा UTIITSL पोर्टलवरून अर्ज केला असेल, तर तिथूनही ई-पॅन मिळवता येतं.
२०२५ मध्ये सुरू झालेली पॅन कार्ड २.० योजना ही पॅन कार्ड अधिक डिजिटल, सुरक्षित आणि जलद बनवण्यासाठी आहे. यात QR कोड, जलद पडताळणी आणि चांगली सायबर सुरक्षा यांचा समावेश आहे. ई-पॅन मोफत मिळतं, पण जर तुम्हाला छापील पॅन कार्ड हवं असेल, तर त्यासाठी थोडं शुल्क भरावं लागतं.
एकंदरीत ई-पॅन कार्ड हे आजच्या युगात खूपच उपयुक्त आहे. ते मिळवणं सोपं असून वेळ आणि कागद वाचतो. त्यामुळे अजून घेतलं नसेल, तर लवकरच घ्या.