दिल्लीचा लाल किल्ला भारतामध्ये दिल्ली शहरातील ऐतिहासिक किल्ला आहे. लाल किल्ला भारतामध्ये पर्यटकांसाठी एक खास आकर्षण आहे. दुसऱ्या देशातून येणारे पर्यटक सुद्धा भारताच्या लाल किल्ल्याला पाहणे खूप पसंद करतात. आजच्या या पोस्टमध्ये आपण लाल किल्ल्याविषयी माहिती (Red Fort information in marathi) जाणून घेणार आहोत.
लाल किल्ल्याविषयी बोलायचं झालं तर तुम्हाला सांगू इच्छितो की 1856 पर्यंत या किल्ल्यावर जवळजवळ दोनशे वर्ष मुघलांचे राज्य होतं. हा किल्ला दिल्लीच्या केंद्रामध्ये स्थित आहे. जर तुम्ही लाल किल्ला पाहण्याचा विचार करत असाल तर तुमच्यासाठी हे प्रसिद्ध स्थळ आहे.
लाल किल्याचा इतिहास (History of Red Fort in Marathi):
भारतावर दोनशे वर्षापेक्षा जास्त काळ राज्य करणाऱ्या मुघल साम्राज्याचे पाचवे शहनशहा शहाजहानने लाल किल्ल्याला बांधले होते. शहाजान आपली राजधानी आग्रा पासून दिल्ली पर्यंत स्थानंतरण करत होते. आणि यामध्ये दिल्लीला येण्यापूर्वी शहाजहानने दिल्लीमध्ये एक किल्ला बांधण्याचा आदेश दिला. लाल किल्ला बांधण्याची सुरुवात 13 मे 1638 मध्ये झाली होती. यासाठी खास मोहरमचा दिवस ठरवला गेला होता.
लाल किल्ला ही वास्तू बनवण्यासाठी शहाजहाने वास्तुकार उस्ताद अहमद लाहोरी याला निवडले होते. तुम्हाला सांगू इच्छितो की ताजमहल ही वास्तू बांधण्यासाठी सुद्धा यांचीच निवड केली होती. शहाजान ला लाल रंग खूप आवडत होता. त्यामुळे दिल्लीच्या या किल्ल्याला लाल दगडांपासून बनवण्याचा निर्णय घेण्यात आला. आणि त्यामुळे याच नाव लाल किल्ला असं पडलं. शहाजान या किल्ल्याला आपल्या सर्व किल्ल्यांमध्ये सर्वात बलवान बनवू इच्छित होता. त्यामुळे हा किल्ला पूर्ण बांधण्यासाठी त्यांनी जवळजवळ दहा वर्षे लावली.
सन 1648 मध्ये या किल्ल्याचे बांधकाम पूर्ण झाले. त्यावेळी किल्ल्याची शिल्पकारी आणि चमक बघून सर्वजण आश्चर्यचकित झाले. शहाजान चे पुत्र औरंगजेब सत्तेवर आल्यानंतर या किल्ल्याची चमक हळूहळू कमी होऊ लागली. त्यानंतर दर वर्षी लाल किल्ल्यावर अनेक वेळस हल्ले होऊ लागले. आणि यावर अनेक शासकांनी राज्य केलं. येथे लावलेली अनेक अनमोल रत्ने आणि किमती वस्तू इंग्रजांनी चोरून ब्रिटनमध्ये पाठवल्या. इंग्रजांच्या शासनानंतर जेव्हा भारत स्वतंत्र झाला तेव्हा लाल किल्ल्याला भारतीय पुरातत्व विभागाकडे सोपविण्यात आले. आज हाच किल्ला दिल्ली ची शान बनून उभा आहे.
लाल किल्ल्यावरील प्रमुख आकर्षण (Attractions of Red Fort in Marathi):
दिल्लीमध्ये स्थित लाल किल्ल्याकडे सर्वजण आकर्षित होतात. या किल्ल्याला लाल दगडांनी बनवलेल आहे. लाल किल्ल्यावर अशा प्रकारचे शिल्प बनवले गेले आहेत, जे पाहून सर्वांना आश्चर्य वाटेल. यमुना नदीच्या किनाऱ्यावर असलेल्या या किल्ल्याची शान कधी कोहिनूर सुद्धा होता. ज्याला नंतर इंग्रजांनी चोरले. लाल किल्ल्यावर असणाऱ्या काही वस्तू आजही आकर्षणाचं केंद्र आहे. आज आपण त्या सर्वाविषयी माहिती जाणून घेऊ या.
ताज महाल विषयी माहिती | Taj Mahal information in marathi येथे वाचा
1) लाहोरी गेट :
हा लाल किल्ल्याचा मुख्य द्वार आहे. लाहोरी गेट हे नाव मुघल शासकाच्या काळामध्ये लाहोरच्या नावावरून ठेवण्यात आले आहे. स्वातंत्र्यानंतर पंडित जवाहरलाल नेहरूंनी येथेच आपला स्वतंत्र ध्वज फडकवला होता. त्यानंतर दरवर्षी स्वातंत्र्य दिना दिवशी पंतप्रधानाद्वारे दरवर्षी तिरंगा फडकवला जातो.
2) दिल्ली गेट :
दिल्ली गेटचे नाव भारताच्या राजधानीच्या नावावर ठेवण्यात आले आहे. हा गेट दक्षिण दिशेला सार्वजनिक प्रवेशद्वार आहे. हा गेट लाहोरी गेटच्या समान आहे. या गेटच्या दोन्ही बाजूला मोठ्या दगडांनी बनलेले हत्ती समोरासमोर उभे आहेत.
3) मुमताज महाल :
हा महाल शहाजनने आपली प्रिय पत्नी बेगम मुमताज साठी बनवला होता. यामुळे या महालाला मुमताज महाल या नावाने सुद्धा ओळखतात. हा महाल पांढऱ्या संगमरवरी दगडांनी निर्माण केला आहे. आणि फुलांच्या आकृत्याचा आकार दिला आहे. या महाला मध्ये पहिला महिला राहत होत्या, आता याला संग्रहालयाच्या रुपामध्ये बनवल गेल आहे. या संग्रहालयामध्ये आपण तलवार, पेंटिंग, पोशाख आणि अन्य वस्तू पाहू शकतो.
4) रंग महाल:
या महालाला पहिला पॅलेस ऑफ कलर्स या नावाने सुद्धा ओळखत होते. शहनशहा ने या विशेष महालाला आपल्या राणी साठी बनवले होते. हा महाल खूप सुंदर आहे.
5) हिरा महाल:
हिरा महालाला सम्राट बहादूरशहा द्वितीय याने खूप सुंदर आणि भव्य संगमरवरी दगडांनी बनवले आहे. काही इतिहासकारांच्या माहितीनुसार या महाला मध्ये सम्राट बहादुरशहा याने हिऱ्या पेक्षा जास्त किमती हिरा लपवला आहे, अशी माहिती दिली जाते.
6) चट्टा चौक :
लाल किल्ल्याच्या लाहोरी गेट जवळ हा चट्टा चौक स्थित आहे. मुघल शासनाच्या काळामध्ये येथे बाजार भरत होता. या बाजारामध्ये महालात राहणाऱ्या लोकांसाठी रेशमी कपडे आणि अन्य किमती वस्तू विकल्या जात होत्या.
लाल किल्ला पाहण्यासाठी प्रवेश शुल्क :
लाल किल्ल्या मध्ये भारतीय लोकांना प्रवेश करण्यासाठी फक्त 35 रुपये द्यावे लागतात. आणि विदेशी लोकांना प्रवेश करण्यासाठी 500 रुपये द्यावे लागतात. येथे 5 वर्षांपेक्षा कमी वयाच्या मुलांकडून कोणतेही शुल्क घेतले जात नाही. लाल किल्ल्यामध्ये संध्याकाळी लाईट आणि साऊंड शो सुद्धा असतात, हे पाहण्यासाठी आपल्याला वेगवेगळी तिकीटे घ्यावी लागतात. भारतीय लोकांसाठी शनिवारी आणि रविवारी हे लाईट शो पाहण्याची फी 80 रुपये असते. आणि मंगळवार पासून ते शुक्रवार पर्यंत या शो ची फी 60 रुपये असते.
लाल किल्ला पाहण्यासाठी वेळ :
जर तुम्ही लाल किल्ला पाहण्याचा विचार करत असाल तर तुम्हाला सांगू इच्छितो की, सकाळी 09:30 पासून ते संध्याकाळी 04:30 पर्यंत किल्ला उघडा असतो. लाल किल्ल्यामध्ये आपण मंगळवार पासून ते रविवार पर्यंत फिरू शकतो. सोमवारी हा किल्ला बंद असतो. लाईट शो संध्याकाळी सात वाजता सुरू होतो. इंग्रजी आणि हिंदी भाषेचा लाईट शो वेगवेगळ्या वेळी असतो.
लाल किल्ल्याविषयी माहिती निष्कर्ष Red Fort information in marathi:
मित्रांनो आजच्या या लेखामध्ये आपण लाल किल्ल्याविषयी माहिती (Red Fort information in marathi) माहिती जाणून घेतली. तुम्हाला ही माहिती कशी वाटली हे कमेंट मध्ये नक्की सांगा. जर तुम्हाला ही माहिती आवडली असेल तर तुमच्या मित्रांना पण नक्की शेअर करा.